| |
reflexieve proces monitoring
Page history
last edited
by PBworks 16 years, 9 months ago
|
|
|
|
Aspect
|
Omschrijving/uitleg
|
|
1
|
Doel instrument
|
Gezamenlijk leren, en bepalen van de kwaliteit van leren
|
|
2
|
Focus
|
De methode richt zich op de resultaten van leerprocessen (proces, resultaat): de zogenaamde leereffecten. Niet zozeer de inhoud van het geleerde staat centraal als wel de kwaliteit van het leren, namelijk tweede-orde leren op het niveau van de actor, het netwerk of het systeem.
|
|
3
|
Systeemdenken
|
De methode gaat uit van samenhangende veranderingen binnen het systeem.
|
|
4
|
Context
|
Bij deze methodologie wordt niet alleen gekeken naar veranderingen ten gevolge van de interventie maar eveneens naar veranderingen in de context om de relevantie van de interventies te kunnen bepalen door middel van een systeemanalyse (zie onder 5).
|
|
5
|
Beschrijving methode/ instrument
Reflexieve procesmonitoring (RPM) is bedoeld om tijdens een project steeds de voortgang te monitoren en inzicht te geven in hoe het project kan worden verbeterd vanuit de motivatie om bij te dragen aan een systeeminnovatie. RPM is zowel een model voor innovatie/systeeminnovatie als een M&E-methode.
De methode werkt vanuit de visie dat systeeminnovatie plaatsvindt wanneer actoren fundamenteel en in samenhang met elkaar hun denken en doen veranderen. Het gaat er met name om dat actoren niet zozeer individueel dingen anders doen, maar in samenhang andere en betere dingen doen en knelpunten in het systeem aanpakken.
Op basis van theorievorming en empirisch onderzoek over leren en innovatieprocessen is een reeks van indicatoren ontwikkeld die de kwaliteit van leren weergeven (leereffecten) als ook procescondities: condities die het leren faciliteren (zie tabel). Aan de hand van deze ijkpunten kan in een innovatieproject na verloop van tijd worden bepaald of de kwaliteit van leren voldoende is voor het beoogde resultaat. Ook kan worden nagegaan of de condities die leren stimuleren aanwezig zijn. In een reflectie met betrokken actoren op dit soort momentopnamen (op basis van observatie, gesprekken, groepsbijeenkomsten, documentstudie en analyse) wordt bepaald hoe procescondities verbeterd zouden kunnen worden en hoe leereffecten versterkt kunnen worden. Vervolgens worden activiteiten en strategieën aangepast.
Het maken van deze momentopnamen wordt zoveel mogelijk door de betrokkenen zelf gedaan. Zo nodig kunnen ze worden ondersteund door monitors. Zo geeft de methode aanleiding tot kritische zelfreflectie en leren binnen het netwerk. De methode vraagt daarom om een goede inbedding in de projectactiviteiten.
|
Leereffecten
|
Procescondities
|
|
Actor/organisatie
|
Andere dingen doen
|
Netwerkvorming
|
Heterogeniteit
Prime movers
|
|
Netwerk
|
Nieuwe gecoördineerde actie van stakeholders
|
Interactie
|
Vertrouwen
Wederzijdse bereidheid tot reflectie
|
|
Systeem
|
Aanpakken van systeemknelpunten
Begin samenhangende institutionele veranderingen
|
Leeraanpak
|
Terugkoppeling
Inbedding monitoring
|
|
Systeemaanpak
|
Projectmedewerkers: Ambitie
Gericht op systeemfouten
|
Juist door het gezamenlijk analyseren en reflecteren van actoren in heterogene groepen, kunnen actoren tot nieuwe inzichten komen, en hun rol, belang en activiteiten veranderen. Om leereffecten op langere termijn bij te kunnen houden, wordt er een baseline neergezet om te kunnen bepalen of veranderingen zijn opgetreden. RPM is een methode die ook na de start van het project ingezet kan worden, maar lijkt beter te werken wanneer projectmedewerkers van meet af aan de leerprocessen faciliteren, en wanneer de projectactiviteiten geënt zijn op het innovatiemodel dat ten grondslag ligt aan RPM (met een focus op leren dat relevant is voor systeeminnovatie en het scheppen van procescondities).
|
|
Randvoorwaarden
RPM is geschikt voor die projecten en actoren die een bijdrage willen leveren aan systeeminnovatie en waarbij de betrokken actoren bereid zijn zich open te stellen voor reflectie ook op eigen percepties, rollen en handelen.
Projectmedewerkers/-leiders hebben vaardigheden voor het faciliteren van leerprocessen en dus ook reflectie.
Plussen en minnen
De methode is volop in ontwikkeling, hetgeen een voordeel is: juist door te experimenteren met RPM kan er door een project veel geleerd worden. Een nadeel is dat niet alle stappen zijn uitgekristalliseerd.
RPM is ingebed in de interventies zelf en toont verandering in het perspectief van een systeem. Daarmee is het de meest integrale methode van M&E die tot op heden gebruikt wordt binnen innovatieprojecten. Tot nu toe vinden projectmedewerkers/-leiders toepassing van de methode vrij ingewikkeld. In de verdere ontwikkeling zal de methode beter hanteerbaar gemaakt worden. Een tweede punt van aandacht bij de verdere ontwikkeling is het bespreken van de leerprocessen voor externe actoren: hoe kan worden geleerd over het netwerk rond een innovatieproject zodat het daadwerkelijk bij kan dragen aan systeeminnovatie?
|
|
Bronnen
• van Mierlo, B., M. Arkesteijn en C. Leeuwis, "Reflexieve procesmonitoring & Telen met toekomst. De eerste fase.", WUR CIS 2007. Rapport nog niet afgerond en vrijgegeven.
• Klein Woolthuis, R., B. van Mierlo, C. Leeuwis en R. Smits, "Tussen actor en systeem. Een theoretische en empirische verkenning van leerprocessen en de rol van NIDO als systeeminstrument.", 2005, Leeuwarden. (voor een deel van de modelvorming van RPM)
|
|
Ervaringen
Telen met toekomst heeft in 2006 samen met WUR CIS met deze methode geëxperimenteerd in 2 pilots. In 2007 wordt de methode verder ontwikkeld in samenwerking met Telen met toekomst en in één project in de Veehouderij (Bgood).
|
reflexieve proces monitoring
|
|
Tip: To turn text into a link, highlight the text, then click on a page or file from the list above.
|
|
|
Comments (0)
You don't have permission to comment on this page.